Spakenburg Paling BV Haringweg 10 3751 BH Spakenburg The Netherlands telefoon 033 - 29 88 746

De Nederlandse palinghandel  op Londen

Een archiefstuk uit 1364 vermeldt over de uitvoer van Nederlandse paling naar Engeland. In deze tijd werd al paling geëxporteerd naar London door een palinghandelaar uit Noord-Holland. Dit alles blijkt uit stukken van de Heeren van Holland, die zetelden in Haarlem, die de het recht van palingvangst voor veel geld verkochten op het toenmalige Buiten- IJ. Na 1650 waren het voornamelijk Friezen die de palinghandel in handen hadden. Ondanks het toen geldende verbod van uitvoer van paling, dat als volksvoedsel binnenlands moest worden gehouden, werd de handel in 1686 vrij gegeven. De palinghandel naar Engeland kwam tot grote bloei, vooral vanuit plaatsen als Gaastmeer, Heeg en Workum.

Legendarisch is het privilege van een vrije ligplaats in de Theems dat de Engelse koning aan de Hollandse en de Friesche aakschippers verleende. Voorwaarde om het privilege te behouden was dat er altijd minstens één aak met paling moest liggen. Toen in 1938 de laatste palingaak verkocht werd, verviel het privilege van de vrije ligplaats.

In het Fries Scheepvaartmuseum zijn modellen van palingaken, schilderijen over de palinghandel en het bedrijfsarchief van de firma Visser, palinghandelaren te Heeg te zien





De palingaak
Regelmatig kan men, ook nu nog, traditionele Friese houten zeilschepen op de Friese wateren tegenkomen zoals o.a. skûtsjes, tjotters, Friese jachten en boeiers.
De palingaak echter is geheel verdwenen. Kort na de Tweede Wereldoorlog werd de laatste, de Korneliske Ykes, gesloopt.

De palingaak was een vrachtschip met een bun (of beun) waarin de levende paling werd vervoerd en is waarschijnlijk het laatste houten zeilende koopvaardijschip met een Nederlandse zeebrief. In 2002 is men in Heeg bij houtbouwmuseum De Helling begonnen met de bouw van een replica van een originele palingaak. Deze palingaak is in 2009 te water gelaten is is te bezichtigen in Heeg waar hij een prachtige ligplaats heeft in het centrum. Leuk om te vermelden is dat het gemeentewapen van Heeg een paling bevat.


 

De Firma Manze in Londen sinds het begin van de vorige eeuw een bekende leverancier van 'Jellied Eel, Eel Pie en levende paling"